Corona virüs gerçeğinin ülkemizde hissedilmeye başlamasıyla beraber günlük rutinlerimizde pek çok değişiklik oldu. Bu hastalıkla mücadelede hem fiziksel sağlığımız, hem de ruhsal sağlığımızı korumamızla ilgili gerek sosyal medyada gerekse diğer medya kanallarında konu farklı boyutlarla ele alınmaya başlandı. Hastalık hakkında bilgi edinmek belki de kendimizi kaygılı ve stresli hissetmemize sebep oldu. Bu durum ne kadar korkutucu olsa da aslında bu duyguları hissetmemiz biraz da normal. Bu nedenle Marmara Üniversitesi Psikolojik Danışma Uygulama ve Araştırma Merkezi (MARPAM) olarak psikolojik sağlığımızı korumak, iyi oluş ve psikolojik dayanıklılığımızı arttırmaya yönelik bazı tavsiyelerimiz olacak.
- Belirsizlik beraberinde kaosu getirir. Bu gibi anormal sayılacak durumlarda kendimizi güvenden hissetmek amacıyla daha fazla bilgiye ihtiyaç duyarız. Çok fazla haber izlemek, sosyal medyada zaman geçirmek ve konu ile ilgili okumak kaygınızı daha da arttırabilir. Bu noktada Sağlık Bakanlığı ve Dünya Sağlık Örgütü gibi güvenilir kaynaklardan gelen bilgilere odaklanmak daha işlevsel olacaktır. Ayrıca bilim camiası tarafından açıklamalarına ve çalışmalarına güvenilen kimselerin paylaşımlarına dikkat etmek yardımcı olabilir.
- Bu süreçte yaşadığımız duyguların farkına varmak ve onları kabul etmek çok önemlidir. Öncelikle ben ne yaşıyorum? Bu duygumun anlamı ne? Neyi fark etmemi istiyor? gibi sorular kendimizi değişik durumlarda da tanıma fırsatını bize verecektir. Bu durumdan korkmak yerine, deneyimlediğimiz bu duyguları anlamaya çalışmak son derece geliştirici olacaktır. Kendimize “korkacak bir şey yok” demek yerine “korkabileceğimizi, panikleyebileceğimizi, içimizden zaman zaman ağlamanın gelebileceğini, sıkılabileceğimizi, bunun normal olduğunu, hatta dünya üzerinde bu duyguları yaşayan bir sürü insan olduğunu” hatırlatmak faydalı olabilir.
- Geçici bir dönem için bazı kaygı belirtileri uykusuzluk ve konsantrasyon sorunları yaşayabiliriz. Mesela uykumuz bugünlerde günlük rutinimizden farklı seyrediyor olabilir. Uyku kalitesi hem ihtiyaç duyduğumuz bağışıklık sistemimiz açısından hem de psikolojik sağlığımız açısından önemlidir. Uyku kalitemizi arttırmak için yapabileceğimiz temel şeyler, uyumadan önce telefon, televizyon vb. bir süre uzak durmak, düzenli uyku saatleri planlamak, uyumadan önce midemizin çok dolu olmamasına dikkat etmek, nikotin ve kafein gibi uyarıcı maddeleri uyku saatinden önce dikkatli kullanmaya çalışmaktır.
- Sosyal izolasyon yaşadığımız zamanlarda yeme düzenimiz bozulabilir. Bunun için hem olabildiğince sağlıklı gıdalar tüketmek hem de düzenli bir yemek rutini oluşturmak bizi zihinsel ve fiziksel anlamda koruyabilir. Korona günlerinde kilo almamak için acıktığınız zaman gerçekten neye acıktığınızı ayırt etmek faydalı olabilir. Belki harekete, belki sosyal ilişkiye, belki sakinleşmeye ya da eğlenceye, belki okuma, yazma ya da izlemeye açlık duyuyor olabiliriz. Açlık duygunuzun başka ihtiyaçlarınızla yer değiştirmesine izin vermeyin.
- Bu dönemlerde madde kullanımı (alkol, sigara vb.) artabilmektedir. Bu artış kimi zaman gözden kaçabilse de, madde kullanımını sınırlamak son derece önemlidir.
- Unutmayalım ki biraz kaygılı ve yalnız hissetmek son derece normal ve olasıdır. Yalnız olmadığınızı bilmek, çevrenizdekilerle iletişim kurmaya devam etmek sizler için koruyucu olacaktır.
MARPAM